Jak wyglądają maski afrykańskie?

Maski afrykańskie są szalenie fascynujące nie tylko dla Europejczyków. Stanowią kwintesencję kultury Czarnego Lądu. Zadziwiają swoją formą, ale też warto pamiętać o tym, że te oryginalne wykorzystywane są podczas różnego rodzaju rytuałów i ceremonii. Oprócz swojej funkcji dekoracyjnej mają także w pewien sposób wydźwięk religijny. To, w jaki sposób się prezentują nawiązuje do tego, co w swoim założeniu mają przedstawiać – zmarłych przodków plemion i rodzin, dusze zwierząt, a także lokalnych bądź też pradawnych, znanych z mitów bohaterów. Wszystkie wymienione wyżej aspekty składają się na symbolikę masek afrykańskich.

Z czego wykonuje się takie maski?

W przeważającej części zazwyczaj są to drewniane maski afrykańskie. Drewnem, które służy do ich wykonania jest heban, mahoń oraz drewno tekowe. Materiałami uzupełniającymi mogą być zdobienia ceramiczne, tkaniny, a także niektóre metale, w tym miedź. Aby uatrakcyjnić wygląd takiej maski i sprawić, aby wyglądała ona bardziej realistycznie wykorzystuje się też włosy, pióra, muszle, rogi, a nawet kości.

Kto zajmuje się wykonywaniem masek?

To również bardzo istotne, gdyż nie każdy mieszkaniec ma taką możliwość. Zazwyczaj zajmują się tym osoby, które posiadają w plemieniu wysoką pozycje, a więc są uważani za mistrzów w swoim fachu w obrębie danego plemienia. Nie mniej istotna jest funkcja, jaką przypisuje się takim osobom – są oni swego rodzaju łącznikami pomiędzy światem żywych i umarłych. Kunszt wykonywania masek przekazuje się w obrębie rodziny z pokolenia na pokolenie. Ich tworzenie wymaga specjalnych zdolności, wyobraźni, umiejętności oraz znajomości określonych technik.

Maski afrykańskie podczas uroczystości

Ceremonie

Podczas ceremonii, maski afrykańskie pełnią funkcję łącznika pomiędzy plemieniem, a duchem. Mieszkańcy Afryki wierzą, że podczas uroczystości w ciałach tancerzy zamieszkuje duch. Aby ta przemiana mogła nastąpić, obowiązkowymi elementami są: muzyka, taniec, śpiew i modlitwa. Maski afrykańskie, które posiadają (według plemion) takie umiejętności, obrazują często kobiety, rodziny królewskie oraz zwierzęta. W ceremonii bierze udział także tłumacz, posiadający status w danej społeczności. Jego obecność pozwala na komunikację z duchami, który rozszyfrowuje jęki tancerza, które stanowią odpowiedź przodków.

Rytuały

W przypadku rytuałów maski afrykańskie ilustrują zazwyczaj bóstwa, sylwetkę zwierząt bądź mitologiczne postaci. Posłużyć może ona jako narzędzie do modlitwy ze składaną prośbą o życzliwość i łaskę lub siłę i odwagę w walce. Maski towarzyszą między innymi podczas rytuałów inicjacji, obrzezania, przygotowania do polowania i wojennego, zatrzymanie inwazji bądź oczyszczenie wsi z przestępców lub złych duchów.

Świąteczne

Wszelkie święta w plemionach afrykańskich obchodzi się z wielkim przytupem. Wydarzenia te często przypominają spektakl, a maska afrykańska stanowi część tej wymagającej teatralnej inscenizacji. Wykorzystuje się w tym wydarzeniu kostiumy i rekwizyty. Najczęściej maski afrykańskie występują podczas „świąt” taki jak uzyskanie bogactwa, zwycięstwa po wojnie, pogrzebów bądź zbioru plonu.

Maski plemienne – kiedyś, a dziś

Historia masek afrykańskich sięga tysięcy lat. Były znane już w epoce kamienia łupanego i przez wiele lat tworzyły integralną część każdego plemienia. Towarzyszyły podczas rytuałów, ceremonii, świąt. Aktualnie, liczba ta jest zdecydowanie mniejsza – wynika to z rozproszenia plemion po różnych zakątkach (choć nie tylko) kontynentu. Autentyczne ceremonie, wykorzystujące maski afrykańskie, są kultywowane już w niewielu miejscach Afryki.

Podsumowanie

Maski afrykańskie są niesamowitym przykładem afrykańskiej kultury. Zawierają w sobie symbole i wierzenia ludzi mieszkających na Czarnym Lądzie. Mogą przedstawiać różne motywy i posiadać różne kształty. Czasem przedstawiają istoty ludzkie, ale równie często dotyczą wizji zwierząt. Warto wiedzieć o tym, że każda taka maska ma swoją historię, funkcję i dotyczy czegoś istotnego z punktu widzenia mieszkańców danego plemienia.